Μια παραίσθηση, μια ταινία, η ζωή, ένας εφιάλτης.
Ή τίποτα από αυτά. Ή και όλα αυτά μαζί.
Ένα αίνιγμα. Ή μάλλον οχι, δεν πρόκειται για αίνιγμα, γιατί αυτά που μας δείχνει ο Lynch δεν ζητούν λογική εξήγηση, σχεδόν δεν ζητούν αποκωδικοποίηση. Οι εικόνες που βλέπουμε είναι σκηνές από μια βουτιά στην ψυχή ενός ανθρώπου. Tόσο ανεξήγητα απλό.
Και τόσο απλά, ανεξήγητο.
Είναι η αποτύπωση ενός λαβυρινθώδους εφιάλτη, η κινηματογράφηση των φοβιών ενός ανθρώπου, μιας γυναίκας, μιας ηθοποιού. Είναι η πραγματικότητα μέσα από την Τέχνη και η Τέχνη ως όνειρο. Ένα όνειρο που γίνεται εφιάλτης, μέσα από τον παραμορφωτικό καθρέφτη μιας κάμερας ή ενός ταραγμένου μυαλού. Είναι εικόνες που γίνονται αφορμή για νέες εικόνες, είναι στιγμές που γίνονται αφορμές για νέα όνειρα, είναι φόβοι που γίνονται αφορμή για αιματηρούς εφιάλτες.
Και για εμάς υπάρχει κρατημένη μια θέση στην απέναντι πλευρά, στα σκοτεινά καθίσματα. Μαζί με την πρωταγωνίστρια, βλέπουμε το όσα της (και μας) συμβαίνουν στο πανί. Και βιώνουμε την ένταση, σχεδόν όπως αυτή η ίδια, ή όπως η μοναχική θεατίς που την παρακολουθεί από το σπίτι της στην τελευταία σκηνή, και που τελικά γίνεται ένα με την ταινία που βλέπει. Ίσως κι εμείς, με τον ίδιο τρόπο, να έχουμε θέση σε αυτό τον εφιάλτη. Ή ίσως αυτή η ταινία να έχει θέση στους εφιάλτες και τα όνειρά μας.
Γιατί μπορεί οι εικόνες, οι μνήμες, οι φόβοι να είναι διαφορετικοί, όμως η άβυσσος είναι κοινή. Είναι ο εσωτερικός μας κόσμος, η ενδοχώρα. Και οι εικόνες μπορεί να διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο και ίσως να αποκωδικοποιούνται με διαφορετικό τρόπο στον καθένα, όμως υπάρχουν σε όλους μας.
Μια αυτοκρατορία εικόνων - η αυτοκρατορία της ενδοχώρας.
Inland Empire.
[ Κύριε Lynch, ευχαριστώ για αυτή την υποδοχή.]
21 comments:
Είσαι, σαν την Αριάδνη. Δύσκολο να χαθεί κάποιος μέσα στην άβυσσο, έχοντας ως ξεναγό τις αναλύσεις σου ! :)
μεγαλη τιμη ο τιτλος της ξαναγου στη μαγικη χωρα του Λυντς :)
Αν και σ'αυτη τη χωρα αξιζει να παει κανεις χωρις ξεναγο ή οδηγο..
*** MESSAGE OUT OF SUBJECT**
ΞΑΝΑ ΚΟΥΠΑ Ο ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ!!!
OEO!!
(Τζιγγερ βλεπεις;;)
*** END OF MESSAGE **
Φιλτατη συννεφούλα (θα μου επιτρέψεις να σου "αποδίδω" αυτο τον χαιρετισμό, ενθυμούμενος την αφορμή της γνωριμίας μας), τα λες μια χαρα. Μαζί σου.
Πρεπει να το ξαναδω πολλες φορες.
Βαζελος κι εγω. οφειλω να υπογραμμισω το βατερλο επι ποδοσφαιρικου γηπεδου. Ποτε θα αρχισει ο πρόεδρος να καυ***ει με την ομάδα;
Aγαπω τον χαρακτηρισμο "συννεφουλα", γιατι παραπεμπει τοσο στα ευγενη νεφελωματα οσο και στο cinephile! :)
Οσο για τον Τζιγγερ, ασε πονος.
Ο Βολος, πικρα (ημουνα εκει για "εκδρομουλα". Οπως ειπε καποιος, Μουνιοθ καπελο).
Πανηγυριζω για το 4ο και ξεχναω :)
τι καλά. περιμένω με αγωνία...
:)
11,
θυμαμαι που το περιμενες απο καιρο. ελπιζω να μη γινει καμια στραβη εδω στη θεσσαλονικη.
παντως το τι του εχουν σουρει (και τι εχουν να γραψουν και αυτη τη βδομαδα) οι απανταχου κριτικοι δεν περιγραφεται.
τι να πω..
συγκλονιστικη ταινια.
νομιζω πως ειναι η καλυτερη του.
σαν συνεδρια ψυχαναλυτικη, μονο που δεν σου στοιχιζει 50 αλλα 7 ευρω.
βγαίνοντας απο το σινεμα ενοιωσα σα να ξυπνησα απο ονειρεμενη περιποιηση σε ενα spa του μυαλου.
σκεφτομαι πως καταφερνει ενας κινηματογραφιστης να καθαριζει το πλεγμα των δικων μου ενοχικων φοβων...
μοιαζει μεταφυσικο.
δεν ειναι.
ειναι απλα ΤΕΧΝΗ!!!
αγαπητές/οι λυντσαρισμένες/οι,
συνέβη κάτι το απίστευτο!
και θέλω να σας το εκθέσω γιατί ντουβρουτζάθηκα ολότελα όταν το συνειδητοποίησα.
κατ'αρχήν, ας πω κι εγώ πως λατρεύω λυντς όπως οι δεκαοχτάχρονες αγγλίδες το μεθύσι ("πώς πέρασες;" "υπέροχα! δε θυμάμαι τίποτα!")
δεν είχα ποτέ απαίτηση να καταλάβω, απλά σκιαζόμουνα με την ανωμαλία (αν και, για να είμαι ολότελα ειλικρινής, τον ιρέιζερχεντ με την κεφάλα-σβύστρα τον έβαλα, είδα οχτώ λεπτά, γίναν τα νεύρα μου ίσια γραμμή, και τον έβγαλα).
εκείνο που πάντα λαχταρούσα να μάθω, ήταν πόθεν γαμώ την τρέλλα του προέκυπτε η τρέλλα του του ανθρώπου. να'μουνα τρελογιατρός του ή πόρτα του περί φούντα ή τέλος πάντων κολλητός, μπας και μου'λεγε παιδικά βιώματα με καμιά μάνα που του'βαζε αναπνευστήρα γιατί φοβότανε τα μονοξείδια, ή για τίποτις γειτόνισσες που το πλακώναν θεϊκά κι αυτός τις έπαιρνε μάτι.
κι είμαι, που λέτε, στο άμστερνταμ δια πάσχατο, και βρίσκω στο αμέρικαν μπούκστορ (μαγεία) ένα βιβλίο του κνουτ χάμσουν, που δεν είχα διαβάσει ποτές, και λέω, γαμώ το φελέκι μου, κοτζάμου νόμπελ του δώκανε τ'ανθρώπου, να μην έχω κι εγώ μια ιδέα που φιλοδοξώ;
λοιπόν: το βιβλίο λέγεται 'mysteries' στο αγγλικό, και το διαβάζω και παθαίνω την πλάκα μου - μιλάμε το σύμπαν του λυντς στο κόπι-πέιστ!!!
τι νάνοι, τι παραξενίλα, τι αλλόκοτοι συνειρμοί, τι μετάβαση απ'το τριτοπρόσωπο στο πρωτοπρόσωπο, το διάβαζα και φχέραινα (που λένε και στην κρήτη).
και δε λέω πως του τσούρνεψε του νομπελίστα τις ιδέες ο λυντς - αλλά έτσι και δεν το'χε πάρει πρέφα ποτέ το βιβλίο, μιλάμε πως είτε το σύμπαν συνωμοτεί, είτε εγώ έχω κάψει το τσερβέλο μου με τα διάφορα και βλέπω αστράκια.
πάντως, πλιζ πλιζ, βρείτε το βιβλίο του χάμσουν και πείτε μου άμα δε μοιάζει!
(ατταβισμός, συλλογικό ασυνείδητο, ή κοινές ουσίες;)
με αγάπη παράδοξη,
α.κ.
etalon,
αν το πιστευεις, δν μπορω να πω αν ηταν "η καλυτερη του", γιατι (μη γελασετε πολυ) δεν ειχα δει πριν καποια αλλη ταινια του.
ηταν ημι-συνειδητη η επιλογη, δηλαδη δεν καθισα να δω ολη τη φιλμογραφια του πιο πριν, αν και ειχα τη δυνατοτητα, για να τη δω την ταινια με παρθενο βλεμμα.
και καταφερε να με παρσυρει αμεσως στο συμπαν του.
το Inland Empire προφανως δεν ειναι ευπεπτο και ευκολο στην κατανοηση, αλλα νομιζω πως (για μια πρωτη "λογικη" προσεγγιση, μετα λογο εχει το συναισθημα και το υποσυνειδητο)αν διαχωρισει κανεις τα επιπεδα ταινια/πραγματικοτητα/φαντασια, μπορει να παρακολουθησει ποιες σκηνες ειναι παραισθηση και ποιες "αληθινες". απο εκει και περα, το αν θα παραδοθεις σε αυτο το παραισθησιογονο συμπαν, εξαρταται απο την εσωτερικη σου διαθεση (και οχι απο καποια πνευματικη "ικανοτητα").
a.c,
welcome (παντα χαρα μου να συνομιλουμε),
δεν εχω διαβασει το βιβλιο που λες, αλλα θα το αναζητησω.
δεν μου φαινεται περιεργο παντως να υπαρχουν ολα αυτα τα κοινα στοιχεια. αφου και οι δυο, οπως το αντιλαμβανομαι, παιζουν με τον εσωτερικο κοσμο, με τη φαντασια, τη φαντασιωση και το υποσυνειδητο (την..inland empire μας), τετοιου ειδους εικονες θα βγαινουν στην επιφανεια. Γιατι, οπως λεω και στο αρχικο κειμενο, μπορει να εχουμε διαφορετικες προσλαμβανουσες, φοβιες, εξωτερικα ερεθισματα, ομως μεσα μας ολα αυτα "αλεθονται" με τροπο περιπου κοινο, και βγαζουν ενα συμπαν φανταστικο -παραλληλο με το πραγματικο-, το οποιο ειναι μεν απολυτα προσωπικο για τον καθενα (αφου διαμορφωνεται απο συγκεκριμενα ερεθισματα), ομως κατα εναν παραξενο τροπο ειναι και κοινο, ειαι πανανθρωπινο. ακριβως γιατι αυτος ο εσωτερικος "μυλος" που αλεθει ολες τις εξωτερικες εικονες ειναι κοινο μας χαρακτηριστικο. γιαυτο και τα συμπαντα και οι εικονες που δημιουργει ο Λυντς αν και ειναι απολυτως προσωπικα (ειναι φαντασιωσεις των πρωταγωνιστων του, και κατ'επεκατση δικες του) μπρουν να γινουν κατανοητες απο ολους, τελικα. γιατι μας θυμιζουν κατι που με τον εναν ή τον αλλον τροπο (ισως σε διαφορετικη μορφη, ομως με κοινη ουσια) εχουμε κι εμεις στο υποσυνειδητο.
[ετσι τουλαχιστον το αντιλαμβανομαι εγω.
αλλα παλι, οπως λες στην αρχη, μπορει καποιος να μην εχει την καουρα να το προσεγγισει λογικα το συμπαν του Λυντς και να αγαπα, απλα την καταδυση στο παραισθησιογονο του συμπαν. εμενα μαρεσουν και τα δυο :)]
Συννεφούλα, μόλις ανέβασα κάτι για το Inland. Νομίζω ότι θα γουστάρεις.
:):):) Δεν ειχες δει πριν αλλες ταινιες του?
Ειναι πολυ αρρωστος ρε γαμωτο...
Τωρα το παιζει εδω και το σκεφτομαι γιατι προσφατως ειδα το Eraserhead και ειχα αρκετο Λυντς για κανα δυο χρονια...
Ο κολητος που ειναι Λυντς-φανατικ μου ειπε καλυτερα να παω βολτα παρα να δω το ινλαντ...
τριβια
Ο Λυντς πηγε να δει ψυχοθεραπευτη καποια στιγμη, μιας και τον διακρινει μια σχετικη παρανοια.
Και πριν αρχισουν το σεσσιον, τον ρωταει. " Αυτα που θα συζητησουμε εδω ειναι δυνατον να επηρρεασουν την καλλιτεχνικη μου εκφραση?"
Και του λεει ο γιατρος, "ναι πολυ πιθανον". Ε, εκανε μεταβολη και εφυγε.
Καλημερα καφε,
welcome back! (να πω οτι ζηλευω για Βοϊδιπεστη, θα ειναι πλεονασμος..!).
Ναι δεν ειχα δει αλλες ταινιες του. Ειδα χτες το mulholland, το οποιο επισης μου αρεσε.
Μην ακους τους φαν, αυτοι κανουν ολη τη ζημια, απ'ο,τι βλεπω. Πηγαινε δες την με ανοιχτο μυαλο!!:)
PS. i love your trivia. Την ιδια απαντηση εδωσε και σε μια (ανεκδιηγητη!) συνενεντευξη στο Δανικα (οπου ο ανθρωπος του την εμπαινε κανονικα, δεν ντρεπεται λεω εγω) στον Ταχυδορμο αυτου του Σαββατου.. Φαινεται πως ειναι εμπειρια που τον συγκλονισε;)
Κι εγώ πιστεύω ότι είναι η καλύτερή του ταινία και την αποψή μου ενισχύει το γεγονός ότι σχηματίστηκε στο πέρασμα του χρόνου. Καλή τύχη με τις υπόλοιπες ταινίες του, χεχε.
πανο,
welcome.
οπως ειπε ενας φιλος σινεφιλ χτες "δεν εχεις δει τιποτα του Λυντς; ποσο σε ζηλευω, ενας νεος κοσμοσ ανοιγεται μπροστα σου..".
ειδα το mullholland και βρηκα και κατι μικρου μηκους του, θα τις δω μες στη βδομαδα και ισως επανελθω λυντσικως.
Τα μικρού μήκους είναι τέλεια αλλά ακόμα πιο φευγάτα :Ρ
Ο φίλος σου είχε δίκιο, όσο κι αν προσπαθώ να τις βλέπω για πρώτη φορά κάθε φορά :(
Είσαι τυχερή.
Όπως σου είπα, όταν το έβλεπα σκεφτόμουν συνεχώς "Είναι θεότρελος. Τον λατρεύω. Είναι θεότρελος. Τον λατρεύω." -- όπως σε αυτή την ελληνική ταινία με τον Καρρά και το κασετοφωνάκι-καμάκι "You are beautiful. I love you. You are beautiful. I love you.") Χαίρομαι που δεν ήμουν alone. Μπορεί, λοιπόν, να μην έπιασα το text, αλλά νομίζω ότι έκανε το απόλυτο meta σχόλιο πάνω στον τρόπο που βλέπουμε ταινίες και το ρόλο και τη συμμετοχή του θεατή, πράγμα που γουστάρω τρελά. Σαν τον Χάνεκε στο πιο trippy του, ίσως? That said, περιμένω εναγωνίως το ριμέικ του Inland Empire από το Ρον Χάουαρντ (αφού τελειώσει με το Cache) με cameo από τον Μπομπ Σφουγγαράκη στη θέση των rabbits. Ή μήπως τον Μπομπ το Μάστορα που έχει και έτοιμο το κατσαβίδι? ;)
gobias,
welcome to the blogs world!!
η συνδεση (με οποιο τροπο) Λυντς-Καρρα θα μεινει στην ιστορια..
θα μου επιτρεψεις με τη σειρα μου, να κανω μια εξισου ακυρη συνδεση (ως προς το συνειρμικο τροπο γραφης τους) της κας Δασκαλαντωνακη με τον Ντειβιντ. Μονο που ο Λυντς ειναι πιο κατανοητος (LOL).
Και βεβαια, ενα πιο ευπεπτο remake απο τον Χαουαρντ, θα ηταν ο,τι πρεπει. Lynch for the pleba! ;)
Κάνω κράτηση ήδη.
Post a Comment