Friday, December 21, 2007

"My Blueberry Nights", του Wong Kar Wai


H Ελίζαμπεθ, ένας χωρισμός κι ένα ταξίδι ενδοσκόπησης χωρίς προορισμό, γεμάτο καπνούς, αλκοόλ και έρωτες μισούς.
Ένα ταξίδι ενάντια στο χρόνο που μας κάνει να ξεχνάμε, αλλά και μέσα στο χρόνο τον πανδαμάτορα, που γιατρεύει όλες τις πληγές.
Ταξιδι χωρίς σκοπό, σε μέρες φορτισμένες αλλά και ανέμελες και σε νύχτες με γεύση πότε στυφή και πότε γλυκιά. Στο δρόμο της θα συναντήσει έναν ιδιόμορφο καφεστιάτορα, τον Τζέρεμυ, έναν καθωσπρέπει καταπιεσμένο αλκοολικό με διαλυμένη καρδιά και μια νεαρή αλλαφροϊσκιωτη κοπέλα εθισμένη στον τζόγο. Μια διαδρομή ανάμεσα σε ανθρώπους, συναισθήματα, εθισμούς.
Άλλωσε και ο έρωτας τι άλλο είναι από εθισμός; Και οι σχέσεις τι άλλο από κράματα συναισθημάτων, διαθέσεων, ανασφαλειών;
Σ’ ένα τέτοιο αλληγορικό ταξίδι μας παίρνει γι’ ακόμα μια φορά ο ιδιοφυής Γουόνγκ Καρ Γουάι. Ο άνθρωπος που μας έβαλε στο «Chunking Express» και μας οδήγησε στο δωμάτιο «2046», ο άνθρωπος που πότισε τις οθόνες και τις καρδιές μας με «Ερωτική Επιθυμία». Αυτός ο δημιουργός που λατρεύει σχεδόν φετιχιστικά την εικόνα, που εξυμνεί υπόκωφα τον έρωτα, που δημιουργεί σύμπαντα τόσο αβάσταχτα μα και συνάμα τόσο βαθιά ερωτικά, που ζωγραφίζει με κάδρα και αποχρώσεις απαράμιλλης ομορφιάς.
Πορτοκαλοπράσινες αποχρώσεις που υπνωτίζουν, καδραρίσματα που προκαλούν το βλέμμα, αργή κίνηση της κάμερας που χορεύει γλυκά με την καρδιά.
Η ιστορία; Αυτή συνήθως, δεν έχει σημασία.
Αυτό όμως που έχει σημασία είναι το συναίσθημα. Αυτό το ιδιαίτερο συναίσθημα που δίνει ζωή στις εικόνες, που σε κάνει να βυθίζεσαι σ’ αυτό το ιδιόμορφο, ξεχωριστό σύμπαν που κάθε φορά δημιουργεί ο Καρ Γουάι. Και που εδώ, δυστυχώς, για πρώτη φορά, λείπει.
Για πρώτη φορά, ένιωσα θεατής και όχι συμμέτοχη σε αυτό που έβλεπα. Για πρώτη φορά, ένιωσα πως αυτό το προκλητικό, το κάθε φορά δικό μου σύμπαν δεν με καλούσε να βυθιστώ μέσα του γιατί του ήμουν, κατά κάποιο τρόπο, ξένη.
Ίσως έφταιγε η μεταφορά στον ανοιχτό χώρο, στην αχανή αμερικανική ενδοχώρα που δεν μπορούν εύκολα να κλειστούν τα συναισθήματα που πότιζαν τόσο ερωτικά τους τοίχους και τις ταπετσαρίες στα χαμηλά, στενά σπιτάκια του Χονγκ Κόνγκ του '60. Ίσως έφταιγε η μετατόπιση του βάρους από το κάδρο και τα πράγματα, στα πρόσωπα των γνωστών ηθοποιών. Δεν ξέρω.
Για πρώτη όμως φορά, ένιωσα ξένη στο ολοδικό μου σύμπαν των εμμονών, όπου άλλες φορές τα πράγματα, οι γωνιές, τα δρομάκια και τα χαμηλά φώτα αποκτούσαν ζωή και με καλούσαν συνωμοτικά να νιώσω τον έρωτα, την επιθυμία, το ανεκπληρωτο πάθος, την κρυφη ομορφιά της λεπτομερειας. Βγήκα από την αίθουσα μετέωρη, με μια περίεργη γεύση του ανολοκλήρωτου στον ουρανίσκο.

Ένας μήνας μετά, εκατομμύρια στιγμές και εικόνες μετά, κι όμως υπάρχουν ακόμα στιγμές και σκηνές που επίμονα με ακολουθούν -με ξυπνούν τα πρωινά και με νανουρίζουν κάποια βράδια.. Περίεργο. Απογοητευμένη λοιπόν, αλλά και συνάμα γοητευμένη χωρίς να το καταλάβω, περιμένω τη δεύτερη θέαση.

Monday, December 3, 2007

Ο βόσπορος του Nuri Bilge Ceylan






Οι ήχοι κι οι εικόνες του Fatih Akin


Ή το topkapi μέσα από τα μάτια του Jules Dassin





...και οι δικές μου εικόνες για ακόμα μια φορά -από κοντά.


Sunday, December 2, 2007

"Lust, Caution", του Ανγκ Λι

Στην κατεχόμενη από τους Ιάπωνες Κίνα του ‘40, όπου περιορίζονται οι αντιδράσεις και συνθλίβονται τα συναισθήματα, υποβόσκει μια συγκεκαλυμένη ένταση -όπως άλλωστε συμβαίνει σε κάθε περίπτωση κατάκτησης και κατοχής. Εξουσία και υποταγή. Ο κυρίαρχος που προσπαθεί να καταπνίξει τον πόθο -για ελευθερία, για συναίσθημα, για οτιδήποτε-, και αυτός που υπόγεια φουντώνει ψάχνοντας να βρει διέξοδο. Και συνήθως τη βρίσκει: στην αντίσταση, που με τη σειρά της θα φέρει την καταστολή. Ένα ακόμα δίπολο έντασης και πάθους, που δίνει την ευκαιρία στον πνιχτό πόθο να ξεχυθεί και να πλημμυρίσει τα πάντα, πνίγοντας με τη σειρά του αυτούς που θέλησαν να τον καταστείλουν.
Ο πόθος μπορεί να υποδηλώνει αγάπη, μίσος, έρωτα, φόβο, απέχθεια ή έλξη. Δεν έχει όμως σημασία τί είναι αυτό που κρύβει. Σημασία έχει τί είναι αυτό που αφήνει να διαφανεί. Τη στιγμή του πάθους αποκαλύπτονται όλα αυτά που πασχίζει να κρύψει η λογική. Πέρα από σκοπιμότητες, σχέδια και σκέψεις, υπάρχουν κάποιες στιγμές που ο πόθος ξεσκεπάζει τα πάντα. Με καταστροφικά, συχνά, αποτελέσματα και για τις δύο πλευρές.
Μια νεαρή αντιστασιακή φοιτήτρια κι ένας στρατηγός συνεργαζόμενος με τις δυνάμεις κατοχής. Μια νεαρή άβγαλτη ηθοποιός και ο έμπειρος σκηνοθέτης του ειδυλλίου τους. Ένα σχέδιο εξόντωσης και ένα μέσο εκτόνωσης. Προσποίηση και δεύτερες σκέψεις εκατέρωθεν, μέχρι που τα σώματά τους ενώνονται και ο πόθος συσκοτίζει τα πάντα. Οι ρόλοι δε θ’αλλάξουν, μα η ένταση θα αποκαλύψει πτυχές που πιθανόν να έπρεπε να έχουν μείνει ανέπαφες..
Ο πόθος απαιτεί την προσοχή σας.