«Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία·»
Αν πατε να δειτε τους περιφημους «300» του Λεωνιδα σε καποια αιθουσα του σινεμα, το πρωτο που θα προτεινα να κανετε, ειναι να βγαλετε απο το μυαλο σας την παραπανω λιτη, λακωνικη οπτικη του Καβαφη για τους Σπαρτιατες.
Γιατι σε αυτη την ταινια ολα, κατα τη γνωμη μου, ειναι θεμα οπτικης.
Αυτοι οι "300" λοιπον ειναι αποτελεσμα καθαρης μυθοπλασιας. Ειναι αποτελεσμα της οργιωδους και σκοτεινης φαντασιας του κομιστα Φρανκ Μιλερ, ο οποιος πηρε το θρυλο που ακολουθει την ιστορια των ηρωικων 300 (οπως τον.. διαδωσαμε εμεις) και τον ανεπλασε μεσα στη φαντασια του –αυθαιρετα, οπως αναπλαθει βεβαια παντα η φαντασια. Ετσι,με αφορμη αυτο το γεγονος και εκκινωντας απο το απλουστευτικο σχημα: Σπαρτιατες-ανηλεεις πολεμικες μηχανες/Περσες-μυστηριες, αγνωστες πολεμικες φυλες απο το βαθη της Ανατολης, ο Μιλερ αφησε την φαντασια του να οργιασει. Κυριολεκτικα. Και να πλασει φιγουρες περιεργες, ιδιομορφες, υπερβολικες –και φυσικα, εξωιστορικες. Προφανως λοιπον η ταινια δεν αποζητα δαφνες ιστορικης ακριβειας. Δεν προσποιειται καν κατι τετοιο. Δεν προσπαθει να το παιξει επικη ταινια του τυπου «χιτωνας-σανδαλι», κανοντας δηθεν ακριβη ιστορικη-αρχαιολογικη αναπαρασταση μιας εποχης, κατι που ειναι ολοφανερο απο την υπερβολικη και εξωπραγματικη αισθητικη της.
Προσωπικα, αυτη η ιδιοτυπη αλα Sin City αισθητικη με γοητευσε, ενω οι σκοτεινες, μουντες αποχρωσεις με τις κοκκινες ριπες εδωσαν ενα στιγμα επικο που δυσκολα βρισκω σε αλλες ταινιες του ειδους. Δεν μπαινω καν στην διαδικασια να σχολιασω το ιστορικο της περιεχομενο και να ψαξω και αναλυσω "πολιτικα" τις υπαρκτες ανακριβειες και υπερβολες, αφου θεωρω πως δεν εγκειται εκει η ουσια της συγκεκριμενης ταινιας (που αλλωστε, επαναλαμβανω, δεν προσποιειται καν οτι ειναι «ιστορικη»).
Αν παντως θελετε να νιωσετε πιο σιγουροι, ας εχετε προχειρο και ενα βιβλιο ιστοριας (οχι της ΣΤ’ δημοτικου παντως!) στην επιστροφη απο τον κινηματογραφο, για να δειτε πως αληθινα εγιναν το γεγονοτα στις.. Hotgates. Ως τοτε ομως, ας το εχετε στο μυαλο σας: η ταινια αξιζει ως εικαστικη προταση. Αυτην απορριψτε ή ενθουσιαστειτε μαζι της. Ή αδιαφορηστε. De gustibus et coloribus non disputandum est.
Αλλα, παρακαλω, οχι αλλα κολληματα περι ιστορικοτητας. Γιατι, αν ηταν ετσι, ο Αχμαντινετζαντ θα επρεπε μονο και μονο για την αλα «Elizabeth-Taylor-Cleopatra/David-Bowie-στα-πιο-gay-του» εμφανιση του Ξερξη, να εχει ηδη στειλει συστημενο πυρηνικο μανιταρακι(δεν το εχει και σε τιποτα απ'ο,τι φαινεται) στο σπιτι του Μιλερ, για.. προσβολη της Ιρανικης ιστοριας!! Αλλα η ταινια δεν παραδισει μαθηματα ιστοριας. Και το παραδεχεται τοσο εξοφθαλμα, που καταληγει να ειναι ακινδυνη, ακομα και γι'αυτους που αγνοουν το ιστορικο γεγονος.
[UPDATE! Χμμ.. Ανησυχητικα επιδραστικο το μπλογκινγκ, οπως φαινεται εδω.
Ελπιζω να μη με διαβαζει και ο ιδιος ο Αχμαντινετζαντ και εχουμε τρεχαματα!]
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
15 comments:
είναι η πιο ψύχραιμη εκτίμηση που διάβασα μέχρι τώρα για τους "300" :))
De gustibus et coloribus non disputandum est.
Δεν παιζεσαι.
Συμφωνω απολυτως μαζι σου.
Περασα υπεροχα.
Επισης αποφασισα οτι πρεπει να αρχισω γυμναστικη επειγόντως.
Αμάν, ο φίλος σου Δανίκας στον σημερινό Ταχυδρόμο αξιολογεί τους 300 ως εξής: "Πέντε με ανοιχτή παλάμη".
Συμφωνώ και εγώ μαζί σου για τους "300". Νηφάλια και τεκμηριωμένη άποψη. Δυστυχώς κάποιες εφημερίδες σήμερα μέσα στην πολιτική σκανδαλοθηρία και λαιφ-σταιλ θεματολογία τους κάνουν και ένα μάθημα ιστορίας στον Σνάιντερ!Μάλιστα κάποιος (αν κατάλαβα καλά)δηλώνει ανακουφισμένος που οι "300" παρουσιάζονται στρειτ!
Nα σταθω σε δυο εικονες.
Μια απο τις τελευταιες που οι σπαρτιατες κειτονται νεκροι με τα βελη...εντελως αναγεννησιακος πινακας. Φανταστικη εικονα.
Και η αργη κινηση του σπαρτιατη πολεμιστη καθως πολεμαει με το ξιφος η ριχνει ακοντιο, οταν η κινηση παυει για ελαχιστο, ειναι σαν να βλεπεις το πιο ομορφο αρχαιοελληνικο αγαλμα.
Εννοειται πως δεν ειναι "ιστορικη" ταινια, μα ποσο μαλακες ειναι οι αυτοι οι κριτικοι πια...
Αισθητικα και μονο απο αυτες τις δυο σκηνες παραπανω που μου εχουν καρφωθει στο μυαλο, θελω να παω να την ξαναδω.
χμμ.. μετα απο μονοημερη απουσια νομιζα πως ειχα αφησει ενα "καυτο" θεμα, οπου θα πυροδοτουσε διαξιφισμους σ'αυτο το ηπιων τονων βλογ. και ομως, και ομως, η ταινια εχει αφησει και καλες εντυπωσεις παρα τον ανηλεη πολεμο! ποσο χαιρομαι!!
@ceasar, thnx alot :))
@etalon, σου αρεσε τελικα; νομιζα πως δεν σου αρεσε, πολυ χαιρομαι που συμφωνουμε (και εδω!).
επισης, ασχετo α/αυριο εχει Γκολφω for me.
και β/ επειδη ξερω πως κατανοεις.. K. BHTA ΘΕΟΣ!!! Θ.Ε.Ο.Σ! (ερχεται και ποστ με τις περιπετειες του ταξιδιου στην Πατρα)
@antvol, γνωριζω το ρεσιταλ του αγαπητου. τον διαβαζω ανελλιπως! και ειδικα για τους 300, παρακολουθω τις ανταποκρισεις του ηδη απο την Berlinale, απ'οπου εριξε τη "γραμμη" που ακολουθησε στη συνεχεια η εγχωρια κριτικη...
@αlps, thnx. ειλικρινα δεν ξερω τι αλλο θα ακουσω. οταν ειναι "ανθελληνικο" οι.. "φονιαδες των λαων αμερικανοι" τα βαζουν με την Ελλαδα "μας" που ειναι το λικνο του πολιτισμου. οταν παρουσιαζεται "ελληναραδικα", τους ενοχλει γιατι ειναι.. εθνικια και προαγουν τον σωβινισμο (και ενιοτε τον μιλιταρισμο). ε, τι να πω πλεον; με τετοια αισθητικη, "για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!"
@IC, ποσο συμφωνω για τις δυο εικονες! γιατι, η σκηνη (ηδη απο το τρειλερ την ειχα αγαπησει) που ριχνει τον αγγελιαφορο στο πηγαδι;
Θεωρώ κι εγώ πως αυτή είναι η "σωστή" προσέγγιση για μια τέτοια ταινία.
Από κει και πέρα, καθένας μπορεί να ψάχνει ό,τι θέλει κι αν δεν το ...βρει, να αρχίσει τις κριτικές και τους ...λίβελλους ;)
Πάντως η ανοιχτή παλάμη πρέπει να είναι μάλλον ιδιαίτερα προσφιλής στον αγαπητό κριτικό, καθώς υποθέτω πως θα την έχει δεχθεί ουκ ολίγες φορές στη ...λαμπρή καριέρα του.
(δεν αμφισβητώ τις γνώσεις του, αλλά το γνωστό ύφος του δε μου αφήνει και τις καλύτερες εντυπώσεις - ο κριτικός θαρρώ πως πάνω απ' όλα πρέπει να διαθέτει καθαρή και ψύχραιμη "κρίση")
BTW, μια και είναι το πρώτο μου σχόλιο εδώ, θερμά συγχαρητήρια και για τα κείμενά σου γενικότερα.
Υ.Γ. Θα ήταν πολύ να ζητήσω την άποψή σου για τον Berardinelli;
καλημερα ποντικα και καλωσηρθες.
να πω την.. σινεαμαρτια μου, τον James Berardinelli δεν τον γνωριζα ονομαστικα. (γενικα, απο κριτικες παρακολουθω μονο τον φιλτατο Δανικα στα Νεα και τον Ταχυδρομο και τον Φραγκουλη στο mad και την athens voice -κατα τη γνωμη μου ο πιο αξιολογος ελληνας σινεκρτικος!-. αν θελω επι τουτου μια γνωμη απο εξωτερικο ριχνω μια ματια στις Rottentomatoes. απο εκει και περα, δεν παρακολουθω ονομαστικα κριτικους).
Κοιταξα τωρα καποιες κριτικες του Berardinelli για "βασικες" και αγαπημενες μου ταινιες, και.. καλος μου φανηκε!!
θα επανελθω ομως με πιο ολοκληρωμενη αποψη.
Προσωπικά mickey, αν και πολλές φορές έχω διαφωνήσει με τον Δανίκα, πιστεύω ότι τα κείμενά του κάθε άλλο παρά λίβελοι είναι. Επιτέλους ας δώσουμε το δικαίωμα σε κάποιους να εκφέρουν πολιτική άποψη μέσα από την Τέχνη, δεν είναι κακό.
Γενικότερα για την ταινία συμφωνώ μαζί σας ως προς το καλλιτεχνικό-τεχνικό κομμάτι της.
Δεν είδα όμως πουθενά σενάριο. Ειδικά ο ρόλος της γυναίκας του Λεωνίδα ήταν περιττός και διέκοπτε το υπερθέαμα των μαχών.
@greektrappist:
Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, οι "λίβελοι" που έγραψα δεν αναφέρονταν προσωπικά στο Δανίκα, αλλά στη γενικότερη στάση κάποιων κριτικών όταν μια ταινία πραγματεύεται αρχαία ελληνικά θέματα - και ειδικά η εμμονή τους με τη λεγόμενη "ιστορική ακρίβεια".
(θαρρώ πως κάποιες φορές χάνουν το δάσος για το δέντρο)
Όσο για τον συμπαθή κριτικό, δε με ενδιαφέρουν οι πολιτικές του απόψεις ούτε αναφέρομαι σε τυχόν διαφωνίες μου για τη γνώμη του (άλλωστε η τέχνη είναι "φύσει" υποκειμενικό ζήτημα - ως ένα βαθμό τουλάχιστον).
Απλώς ανέφερα κάποιες ενστάσεις μου για το ύφος που χρησιμοποιεί συχνά - θεωρώ πως ένας κριτικός πρέπει να έχει πιο ...ψύχραιμο και αποστασιοποιημένο (όχι με την "πολιτική" έννοια) λόγο.
Τα παραπάνω αποτελούν προσωπική μου γνώμη φυσικά...
@greektrappist
σαφως και υπαρχει πολιτικη στην τεχνη. και απο την πλευρα του δημιουργου (μπορει να θελει να περασει συγκερκιμενη πολιτικη η ιδεολογια μεσα απο το εργο του) αλλα και απο τη μαζα που το παρακολουθει (να αντιληφει το εργο σαν προτροπη, αποτροπη -ως πολιτικο μηνυμα εν γενει).
προσωπικα παντα, προτιμω να βλεπω και να κρινω ενα εργο τεχνης πρωτα καλλιτεχνικα και δευτερευοντως πολιτικα. αν η τεχνη ειναι απροκαλυπτα στρατευμενη, σπανια μου αρεσει.
ο Δανικας κανει συχνα (παντα;) το λαθος να κρινει πρωτα πολιτικα και δευτερευοντως καλλιτεχνικα,κατι που, θεωρω, πολυ συχνα τον οδηγει σε παρανοησεις.
δεν του φτανει η "στηλη αλατος" του για να ξεχαραμανιαζει, και να βλεπει μετα την τεχνη με πιο.. παρθενα ματια; ;p
H σημερινή 13.3 [Στήλη άλατος] εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για τους 300 !
Mickey, για το σκληρό ύφος θα βρεις και μένα σύμφωνο. Μερικές φορές γίνεται υπέρμετρα σκληρός, ίσως και για την πρόκληση εντυπώσεων.
Neutrino, όντως, είναι σαφές ότι ο τύπος είναι στρατευμένος. Μερικές φορές όμως έχω τόση ανάγκη να ξεφύγω από τις απολιτίκ προσεγγίσεις στον κινηματογράφο, που τον προτιμώ από άλλους.
Ειδικά στους 300, νομίζω ότι το θέμα έχει τέτοια ιστορική, πολιτική και πολιτιστική διάσταση που αν δεν αναφερθούμε σε αυτές είναι σαν να κλείνουμε τα μάτια μας.
Μπορεί δηλαδή κάποιος να αρνηθεί ότι η ταινία είναι μιλιταριστική και περιέχει ένα σωρό ιστορικές ανακρίβειες; Μήπως αναφέρει πουθενά ότι οι Ελληνες, πέρα από την ελευθερία τους, αγωνίζονταν να διασώσουν και τον πολιτισμό τους;
Το ότι είναι κόμικ και όχι ιστορία για μένα δεν αποτελεί δικαιολογία.
Θαρρώ πως η ταινία κρίνει ως πρωταρχικό κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού, (εν αντιθέσει με τον τότε Περσικό- της Περσίας που την εποχή εκείνη (αυτο)αποκαλούνταν 'Μέγα βασίλειο ολόκληρου του κόσμου' και 'Αυτοκρατορία των χιλίων εθνοτήτων'), την ελευθερία του ανθρώπου να πράττει, να κρίνει, ν αμύνεται, να σκέφτεται, να 'αυτοδιατίθεται' ..που βέβαια δεν ήταν ίδιον της Σπάρτης αλλά της αρχαιοελληνικής 'πόλης-κράτους' (εν αντιθέσει με τα υπερμεγέθη Βασίλεια και τις Αυτοκρατορίες των 'βαρβάρων', όπως θα τις αποκαλούσαν)
Νομίζω επίσης πως η ταινία θεωρεί απαραίτητο στοιχείο κάθε, ας πούμε 'υγιούς' πολιτισμού την ελευθερία αυτή..υποβιβάζοντας κατα συνέπεια αισθητά τον Περσικό πολιτισμό που ως Αυτοκρατορία,ε σίγουρα δεν ήταν εκεί το φόρτε της. .κι εδώ είναι που εισέρχεται το περιβόητο σήμερα.
Λοιπόν νομίζω δεν υπάρχει αμφιβολία πως η ταινία είναι αμερικάνικης κι όχι Ιρανικής παραγωγής (με μεγαλύτερη ακμ χαρά θα πήγαινα να δω Περσικό κινηματογράφο -μηνπαρεξηγηθώ)όπως κ να χει όμως..η ταινία είναι επόμενο να κουβαλάει στοιχεία αμερικάνικης κουλτούρας και κινηματογράφου..το καρτουνίστικο, τη δράση, τη βία, τα εφε(εκπληκτικά κατα τη γνώμη μου),
και λίγο εως πολύ τη σημερινή 'Δυτική' ιδεογραμμή..
Τώρα ότι κουβαλάει την προπαγάνδα της 'ελευθερίας' όπως μπορεί να την εννοήσει ένας μέσος Αμερικάνος ή ο Μπους με την εξωτερική του πολιτική?..το κουβαλάει κι αυτό ίσως, αλλά θα έλεγα ότι όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται..κι ενώ το έργο ,ειδικά στο τέλος, οριοθετεί πολύ όμορφα και συγκινητικά την έννοια της ελευθερίας..ο καθένας μπορεί βέβαια να την παρεμηνεύσει
ή να την αδικήσει. δλδ προπαγανδιστική στόχευση ή στράτευση λυπάμαι αλλά δεν είδα στην ταινία..
το ότι τα γεωπολιτικά ζύγια είναι τέτοια ώστε εν τελει μια τέτοια ταινία να τυγχάνει (από όσους το επιδιώκουν) ατυχούς-συμφεροντολογικής ερμηνείας και να χρησιμοπιείται στο πλαίσιο μιας γενικότερης 'βιομηχανίας θεάματος' είναι άλλο θέμα- πολιτικό και δυστυχώς αναπόφευκτο..αλλά με μια ταινία δεν αλλάζουν οι οικονομικοπολιτικές ισορροπίες της οικουμένης..!
Δε νομίζω κανείς να περίμενε από μια τέτοια παραγωγή να κάνει προπαγάνδα υπερ των 'Μουσουλμάνων' πχ..αλλά προσωπικά δεν εξέλαβα κανενός είδους προπαγάνδα ούτε και κάποιο μήνυμα ιμπεριαλιστικής φύσεως.
Το αντίθετο μάλιστα, άκουσα για ελευθερία του ανθρώπου, του ατόμου έναντι της μάζας, την 'ποιότητα' έναντι της 'ποσότητας', την αξιοκρατία. Είδα το θρίαμβο της εσωετερικής ελευθερίας που υπερτερεί της εξωτερικής υπεροπλίας..το θρίαμβο των ιδανικών του Λεωνίδα, το θρίαμβο της πειθαρχίας του πνεύματος και της ψυχής-όλα αυτά που (ίσως λανθασμένα), έχω ως εικόνα της Αρχαίας Σπάρτης..που βέβαια είχε κ πολλά αρνητικά (για τα σύγχρονα δεδομένα μας)..ήταν σκληρή και βάναυση κοινωνία-με σημερινούς όρους ίσως απάνθρωπη, αλλά πάλι..κι αυτό το είδα(καιάδας, σκληραγώγηση των παίδων, μιλιταριστική παιδεία, 'κρυπτεία'= τα παιδιά εξοβελίζονταν νηστικά κι απροστάτευτα ώστε αναγκάζονταν να πονηρευτούν, να κλέβουν, να εξαπατούν, να κηνυγούν για να επιβιώσουν..
Αλλά καταλήγω, Χολυγουντιανή υπερπαραγωγή δεν ήταν? ως τέτοια την κρίνω λοιπόν κ ωε τέτοια μου φάνηκε ιδιαίτερα καλή.
Αν μπεις προκατειλημμένος στην αίθουσα προφανώς έτσι και θα βγεις..το ζήτημα είναι, σ' έναν κοινό θνητό-θεατή, το έργο άφησε κάτι?..είχε κάτι αυθεντικό να δώσει? τον συγκίνησε το όποιο μήνυμα της ταινίας? τον έπεισε? μπόρεσε να ταυτιστεί με αυτό..τον άγγιξε?
Το πολιτικό σκέλος ανήκει σε άλλες συζητήσεις νομίζω.
Από τη στιγμή που σε αγγίξει κάτι, μπορείς να πεις νομίζω ότι άξιζε..και μπορείς με βάση αυτό να το κρίνεις. εμένα με άγγιξε..άλλον ίσως όχι..αλλά αν δεν τον άγγιξε, να μην τον άγγιξε γιατί ήταν μάπα, όχι επειδή κατά το ιδεολογικό δοκούν, τίποτα δεν τον αγγίζει(γιατί είναι προκατειλημμένος έναντι σε ό, τι ξεφεύγει λίγο απ' τα συνήθη τετριμμένα και τα ευρέως 'αποδεκτά')
συγγνώμη για το τεράστιο σχόλιο(πραγματικά κάθε φορά που αρχίζω καταβάλω προσπάθεια για το λακωνίζειν.. αλλά μάλλον δεν είναι για μένα)
Κοιτα να δεις που ο Λεοναϊντας και οι Χοτγκεϊτς (sic) εβαλαν φωτια και στο μπλογκακι μου.
@greektrappist εχεις δικιο.
το θεμα εντελει ειναι ποιο απο τα 2 (πολιτικο ή αισθητικο)θα κρινουμε ως πρωτευον και ποιο ως παρεμπιπτoν στοιχειο. επιλογη του καθενος και απολυτα σεβαστη.
@gnik thnx για την λακωνικοτατη πολιτικοαισθητικη αναλυση του θεματος. ;p συμφωνουμε πολυ.
Xμμμ... Νομιζω πως τελικα η λυση ειναι μια: Μετα την πολλη.. χολυγουντιλα πρεπει να ριξουμε μια ματια και στην αλλη πλευρα!!!
Βουρρ λοιπον στην φιλμογραφια του Abbas Kiarostami (ειναι και.. ιδιαιτερα αγαπητος εδω στη σινεφιλ Σαλονικα, μετα το αφιερωμα που του εγινε στο Φεστιβαλ).
Αν ο Abbas σας πεφτει πολυ ιντελεκτουελ, εχει και εδω ιρανικες ταινιες (τι βρισκει κανεις ψαχνοντας ομως..)!!!
Post a Comment